Ene Pierre Daanen eindigde vandaag zijn ingezonden tekst in De Volkskrant met de zin: “Wie wind zaait, zal storm oogsten”. Dat sloeg op Willem Engel, die een paar dagen geleden bedreigd werd door ‘een verwarde man’. De bedreiging zou, volgens Daanen, het logische gevolg zijn van Engels oproep om zich teweer te stellen tégen het mondkapjesbeleid, met de hashtag #ikdoenietmeermee en ook door zijn ‘volgers’ te vragen een verzorgingshuis te bellen met het verzoek nog eens over het beleid aldaar na te denken, wat door sommige volgers – ook voor Engel onverwacht – werd opgevat als de vraag om het tehuis te bedreigen. Een andere man, ene Nico Dofferhof, had een net even andere tekst ingezonden, met een toch wat andere conclusie. Hij wees ook op ándere aanvallen van lui die het mondkapjesbeleid met meer dan woorden alleen steunen. Lui die voor hun aanvalsgedrag niet veel meer nodig hadden dan de indruk dat je niet wenst mee te doen aan het mondkapjesbeleid.
‘Storm’, of gewoon een normaal gesprek?
Wie wind zaait, zal storm oogsten…. Dan denk ik, wat is wind? En waarom zou daar storm op moeten volgen? Het lijkt me dat je in een democratie je zegje moet kunnen doen. Het kan toch niet zo zijn dat elk zegje als wind die storm zal oogsten moet worden beschouwd. In een democratie moeten er mogelijkheden zijn om te protesteren en zelfs om burgerlijk ongehoorzaam te zijn. Elke Nederlander zal erkennen dat er situaties denkbaar zijn die protest en burgerlijke ongehoorzaamheid rechtvaardigen. Hooguit is er meningsverschil over de vorm en de grenzen van beide. Ging Engel de grenzen over? Volgens sommigen wel, volgens anderen niet. Prima om het daarover te hebben, maar dan wel graag in datzelfde debat bespreken of de pro-mondkapjesaanvallers grenzen over gingen.
Anderzijds kunnen we dat debat natuurlijk ook overslaan. Want nog belangrijker is een debat over hoe de media zich in deze verhouden. De media lijken het onderwerp ‘mondkapjesbeleid’ genuanceerd te benaderen, door voor- en nadelen ter sprake te brengen. Echter, aan het eind van het liedje blijken ze allen op ieder moment achter het huidige mondkapjesbeleid te staan. Zo laten ze de burgers geen andere keus dan óf braaf mee te gaan in het dragen ervan, óf de kont tegen de krib te gooien en alle uithuizig ervaren vijandigheid te trotseren door het mondkapje opzichtig niet te dragen. De media dragen zo het hunne bij aan de polarisatie tussen voor- en tegenstanders. En zonder de media zijn de tegenstanders ook feitelijk kansloos; ze zijn als aangeslagen wild.
Media geven niet weer; ze sturen
Het is triest om elke dag weer te moeten ervaren hoe de media de uitslag van menige richtingenstrijd in het land bepalen nog voordat debatten eerlijk gevoerd konden worden. Met heel andere roergangers (zeg maar, heel andere eigenaren en hoofdredacties) zou menige richtingenstrijd heel anders uitpakken. Tenminste een deel van de media zou door andere roergangers geleid moeten worden.
De Publieke Omroep speelt in deze een merkwaardige rol. In vroeger tijden – toen er nog sprake was van duidelijke zuilen – kon je ervan op aan dat omroepen elkaar tegenspraken. Toch was er geen gevaarlijke polarisatie, omdat de leiders van die zuilen zich in de politieke arena compromisbereid toonden. De tegenwoordige Publieke Omroep is echter verworden tot – inderdaad – één énkele Omroep – in ieder geval aangaande coronamaatregelen. Die laat de oren namelijk volledig hangen naar de heersende politici; naar hoe die de coronacrisis aanvliegen. De politici uit de oppositie worden weliswaar af en toe gehoord, maar als puntje bij paaltje komt, zal Dé Omroep het coronabeleid van de regering telkens weer laten winnen door het, altijd verhuld, net even zo te bespreken dat je als kijkende burger onderbewust voelt dat je een moeilijke tijd tegemoet gaat als je ertegenin durft te gaan. Het gros kiest op zo’n moment uiteraard eieren voor zijn geld. En bovendien, het klonk allemaal best wel redelijk, toch?
Al menigeen heeft het vertrouwen in de media – sorry, de mainstream media – totaal opgegeven. Velen ervan kijken al niet eens meer naar het journaal. Ze raken ronduit depressief van het kijken naar “alle leugens en manipulaties”. Ja, hun verwensingen zijn niet van de lucht. Daardoor zijn ze uiteraard ook meteen heel kwetsbaar, heel makkelijk weg te zetten als dom, grof in de mond en haatdragend, zo niet ‘haatzaaiend’. Binnenin die mensen woedt echter een vooralsnog naar binnen gekeerde storm. Hoe zou die nou toch zijn ontstaan…
