Gisteren kondigde onze geliefde Minister van Binnenlandse Zaken, Kajsa Ollongren, vol passie aan dat ze strijd aan gaat tegen nepnieuws en desinformatie. Met twee zeer belangrijke verkiezingen de komende drie maanden – Provinciale Staten – en Europese verkiezingen – in het vizier acht onze minister het van fundamenteel belang de bevolking bewuster te maken van desinformatie. Op de site van de Rijksoverheid vinden we al mooie tips om ‘kritisch’ te blijven en dus desinformatie en nepnieuws te herkennen.
Bij haar aantreden als minister heeft Ollongren het bestrijden van desinformatie al haar levensdoel gemaakt. Als een ware heksenjacht probeert ze verkondigers van onwelgevallige meningen de mond te snoeren onder het mom van desinformatie. Vorig jaar kreeg ze al flink wat kritiek te verduren op haar plannen omdat ze geen hard bewijs had. Nepnieuws vanuit Rusland was hét grote gevaar, maar concreet bewijs ontbrak.
De nieuw gelanceerde campagne zal waarschijnlijk nauwelijks invloed hebben en het zal de meeste mensen ontgaan dat dit initiatief überhaupt bestaat. Toch is het fascinerend om te zien dat we een minister hebben die zo geobsedeerd is door mediabeïnvloeding. Dat twee kabinetspartijen – CDA en D66 – al sinds oktober vorig jaar pleiten voor een campagne tegen nepnieuws is opmerkelijk.
Wat houdt deze campagne in? Gaat de overheid de bevolking richting bepaalde meningen sturen door afwijkende meningen (nepnieuws!) te censureren? Zijn dit de eerste stapjes naar staatscontrole over nieuwstoevoer? Iets waarvoor menig ‘criticaster’ in Nederland de priemende vinger naar Rusland wijst, want die zouden namelijk al lang onwelgevallige meningen censureren.
Is dat waar Ollongren ook naartoe streeft? Het controleren van de media en daar waar nodig diverse nieuws media bestempelen als misleidend?
Ik deel overigens de mening dat de Nederlander kritischer moeten kijken naar het nieuws. Daar waar Ollongren natuurlijk doelt op dat alles wat niet van De Staat vandaan komt niet te vertrouwen is, ben ik juist van mening dat we rustig en rationeel moeten kijken naar het nieuws en de journalistiek als zodanig. Iedereen heeft een belang, dus ook bij het verstrekken van informatie. Controleer de genoemde feiten, wees je bewust van de mening en de intenties van een journalist. Zowel overheden als individuele journalisten hebben altijd belangen bij iets, net zoals wijzelf. Dit is iets wat iedereen zich moet realiseren.
Eén duik in de geschiedenis en we zien meteen dat overheden bij de grootste ‘nepnieuwsverspreiders’ horen. Een overheid bestaat (vaak) uit een gekozen vertegenwoordigen die haar eigen belangen heeft. Vrij logisch dus dat zij de (kiesgerechtigde) bevolking proberen te sturen. We moeten alleen wel blijven waken voor ontwikkelingen die onze informatievoorziening beperken. Misschien wil minister Ollongren dat wel, maar wij willen niet in onze democratische Westerse natiestaten naar een ontwikkeling toe gaan waarin de overheid de media steeds meer restricties gaat opleggen.
Nepnieuws en desinformatie zijn geen nieuw fenomeen. Al eeuwen doen overheden en private ondernemingen aan het sturen van doelgroepen. Eén van de voordelen van onze huidige tijd is juist dat we meer mogelijkheden hebben direct door desinformatie heen te prikken. Daar waar vroeger pas achteraf – decennia later – de feiten bekend werden, kunnen we dankzij het internet sneller aan meer informatie komen en allerlei zaken checken. Dit is iets wat juist moet worden gestimuleerd: het zelf vergaren van informatie om tot een eigen conclusie te komen over bepaalde zaken en kwesties!
Bij De Nieuwe Zuil stimuleren wij dit dan ook. Doorbreek (je eigen) mediabubbels, dat is noodzakelijk om het grotere plaatje te begrijpen!
Hier kan je reageren op onze artikelen en een inhoudelijke bijdrage leveren. Lees ook even onze huisregels.
Om te reageren dien je eerst aan te melden.
Reageer je voor de eerste keer? Registreer je dan hier.