Met het controversieel verklaren van onderwerpen wordt voorkomen dat het kabinet “over het eigen graf heen regeert”. Met andere woorden: dat het aftredende kabinet er nog snel even (voor de verkiezingen) omstreden zaken doorheen jast, zonder dat daar kiezers aan te pas (kunnen) komen. Bovendien ontbreekt na het demissionair worden van een kabinet een parlementair sanctiemiddel. Het kabinet is immers al aftredend en kan dus niet door de Kamer worden heengezonden.
Er zijn dus – objectief gezien – heel goede redenen om een groot aantal zaken controversieel te verklaren, maar bij D66 heeft men nu bedacht dat “het kabinet is gevallen maar de Kamer niet”. Volgens fractieleider Jan Paternotte zijn de zaken waar dit kabinet mee bezig is “te belangrijk om te laten liggen”. Korter gezegd: D66 heeft haast met het verlagen van de wereldwijde, gemiddelde temperatuur met maar liefst 0,000036 C0. Er moeten toch wel ellendig veel van de D66-leden van de klimaatsubsidiesafhankelijk zijn, want anders valt het rare gekwaak van Paternotte en zijn bedenkelijke vrienden niet te verklaren.
Ongeschreven wet
Een ander opmerkelijke uitspraak noteerde de voorzitter van de Kamercommissie Landbouw, de heer Amhaouch (CDA). Aan het begin van het overleg verklaarde hij het onvergeeflijke “als de stemmen staken, dan is het onderwerp niet controversieel”. Helaas: dat is het nu juist wel. Het is al sinds Thorbecke een ongeschreven wet dat wanneer een grote minderheid een onderwerp controversieel wil laten verklaren, dat dit dan ook gebeurt. De reden daarvoor is weer heel simpel: de ‘oude’ coalitiepartijen hebben nu nog een meerderheid, maar mogen die niet misbruiken met het oog op de verkiezingen. Daarna zijn ze samen waarschijnlijk geen meerderheid meer. Hoef je niet voor doorgeleerd te hebben.
Maar volgens Amhaouch (CDA) moest het gisteren dus allemaal juist andersom.
Net als D66’er Paternotte denkt Amhaouch de in anderhalve eeuw gerijpte Nederlandse parlementaire mores te moeten herschrijven op een manier die de binnenkort marginale partijen nog snel even wat private, zakelijke belangen laat veiligstellen. De partij van Paternotte stort, zoals het zich nu laat aanzien, bij de komende verkiezingen volledig in maar de vrienden in de achterban liggen dan allang in het rijkelijk gevulde subsidiebad. Met dank aan mevrouw Kaag, die waarschijnlijk weer ergens ‘chemische wapens op gaat ruimen’. Als het maar geld genoeg oplevert om de hevig vervuilende Privé-BMW X5 (vanaf € 121.000,=) cash af te tikken: de politieke variant op ‘flessentrekkerij’. (= niet leveren terwijl er al is betaald)
Het CDA van Amhaouch wordt nog gepeild op zo’n drie zetels, maar dat zou me verbazen. Ik denk dat die partij niet meer dan een zetel of één, misschien twee zal halen. De complete achterban van de ooit zo machtige christendemocraten zit immers straks bij het NSC van Omtzigt.
En juist D66 en CDA willen kennelijk de eigen kringen een subsidie-infuus garanderen voor de komende jaren. Ik heb op deze manier steeds meer fiducie in tribunalen en werkkampen.