Wie kent het gezegde; ‘een jood wenst je veel personeel toe’. Dit gezegde was voor mij niet de reden om in 2017 door te gaan als eenmanszaak. Wel gaf het me de ruimte om verder te werken aan herstel en politiek actiever te worden. Maar nu, na 25 jaar ondernemer te zijn, ben ik volgens de belastingdienst mogelijk schijnzelfstandig.
Door: Erwin Versteeg
Bij bedrijven die mensen inhuren om werkzaamheden te laten verrichten heerst grote angst. Met ingang van 2025 gaat de Belastingdienst opnieuw handhaven op de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelatie (Wet DBA).
In 2016 werd de wet DBA ingevoerd om schijnzelfstandigheid te voorkomen. Maar in november van datzelfde jaar werd de handhaving gestaakt omdat opdrachtgevers terughoudend werden uit angst voor naheffingen en boetes. Ook was er (toen dus ook al) veel onzekerheid in de markt.
Net als dat er voor de wet DBA de bij velen nog bekende VAR verklaring (ingevoerd in 2005) was. Is er ook een verbeterde wet DBA. Dit is de Wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden (VBAR).
De VAR was een zeer handig en effectief document waardoor de risico’s voor de opdrachtgever werden weggenomen. De VAR gaf jou en je opdrachtgever duidelijkheid over wie de loonheffingen moet inhouden en afdragen over jouw inkomsten. Dit werd bepaald op basis van de soort werkzaamheden met heldere richtlijnen.
De VAR gold voor dezelfde soort werkzaamheden die je voor één of meer opdrachtgevers uitvoerde. Schreef je dus artikelen voor de regionale krant en artikelen voor een landelijk weekblad? Dan hoefde je maar één VAR aan te vragen. Maar ontwierp je een website voor de ene opdrachtgever en schreef je daarnaast teksten voor een landelijk weekblad? Dan had je twee VAR-verklaringen nodig.
In de beveiliging kennen we het passen-systeem. Er zijn inmiddels wetswijzigingen in voorbereiding om te komen tot een nieuw register voor beveiligers. Daardoor hebben beveiligers nog maar één pas nodig. Met die ene pas kun je dan voor elke particuliere beveiligingsorganisatie werken. Aan deze pas hangt reeds het werkgebied waarin je als beveiliger actief mag zijn.
Beveiligers met een grijze pas mogen particuliere beveiligingswerkzaamheden verrichten, zoals het beveiligen van gebouwen en eigendommen, het beveiligen van evenementen, het beveiligen van sportwedstrijden, enzovoorts. Eigenlijk is de grijze pas de algemene beveiligingspas, waarmee de meeste werkzaamheden verricht mogen worden.
De groene beveiligingspas is voor beveiligers in opleiding. Deze pas verliest zijn geldigheidsduur na 12 maanden. Het is feitelijk dus een aspirantenpas met een korte geldigheidsduur en bedoeld om nieuwe beveiligers in de praktijk stage te laten lopen, zodat zij voldoende voorbereid worden op de praktijk.
Beveiligers met een blauwe beveiligingspas zijn opgeleid om te werken als horecaportier of evenementenbeveiliger. Op de beveiligingslegitimatie is dus een beperking van toepassing. Standaard beveiligingswerkzaamheden mogen hiermee dus niet worden uitgevoerd.
Met een oranje beveiligingspas mogen medewerkers die daarvoor zijn opgeleid werken als voetbalsteward in betaald- en amateurvoetbal. Ze zijn belast met de beveiliging van een wedstrijd, zowel ervoor als erna en werken in een stadion en in de directe omgeving daarvan.
Deze gele beveiligingspas is bedoeld voor particuliere rechercheurs. Hiervoor is een speciaal diploma nodig, namelijk het diploma Particulier Onderzoeker. Een particulier onderzoeker houdt zich bezig met het onderzoeken van bedrijven en personen, volgens strikte wet- en regelgeving.
Steeds vaker worden tendensen bepaald door lobbyisten en belangenorganisaties. Lobbyisten en (bestuurders) van belangenorganisaties, technocraten die op geen enkele wijze voelen wat een ondernemer voelt.
Het doorzettingsvermogen, de creativiteit, passie voor het product of dienst, risico’s durven nemen, flexibiliteit, commercieel inzicht, betrouwbaarheid en loyaliteit hebben de lobbyisten niet . Lobbyisten en bestuurders zijn vooral loyaal aan het ‘partijbelang’ en de volgende carrière stap binnen wat heet de baantjes carrousel.
En als lobbyist of bestuurder van belangenorganisaties (vaak mislukte politici) bestoken ze vervolgens ambtenaren en beleidsmakers met wensen van emotieloze excel geleerden. Dit enkel uit belang van het grootbedrijf en hun aandeelhouders of de (rood/groen met een sausje ,links liberaal) politiek gekleurde agenda.
En de denkwijze van deze politiek gekleurde agenda heeft weliswaar geen partij-politieke meerderheid. Ze is wel geïnfiltreerd in de verschillende instituties en andere politieke partijen. De VAR verklaring uit 2004 (Balkenende II: CDA, VVD en D66) werd afgeschaft als gevolg van een wetsvoorstel Beschikking geen loonheffing (BGL) ingediend door staatssecretaris van Financiën Eric Wiebes (VVD).
Op dit wetsvoorstel werd dusdanig veel kritiek geuit dat de Staatssecretaris de BGL toch maar niet in ging voeren. De VAR zou volgens de toenmalige plannen per 1 januari 2016 worden vervangen.
Het plan was om een systeem vorm te geven waarbij belangenorganisaties van opdrachtgevers en opdrachtnemers, maar ook individuele opdrachtgevers en opdrachtnemers, overeenkomsten ter goedkeuring konden voorleggen aan de Belastingdienst. Goedgekeurde overeenkomsten zullen door de Belastingdienst (voor zover mogelijk) openbaar worden gemaakt, zodat andere opdrachtgevers en opdrachtnemers deze kunnen gebruiken. Zo was de gedachte, zou er een database ontstaan met modelovereenkomsten.
De huidige praktijk, zo is inmiddels duidelijk, is een andere. De VBAR is nog steeds niet behandeld en modelovereenkomsten worden niet meer geaccepteerd. De belastingdienst gaat handhaven op basis van een (oude) wet DBA waar opdrachtgevers terughoudend van werden, uit angst voor naheffingen en boetes. Een wet DBA die ook destijds voor veel onzekerheid in de markt zorgde.
En nu geeft de belastingdienst aan (feitelijk net als het UWV een uitvoeringsorgaan van de overheid) niet verder terug te gaan dan 1-1-2025. In 2025 niet te gaan beboeten en geen jacht te gaan maken op ZZP’ers.
De toeslagenaffaire en nu weer de handelswijze van het UWV rondom de WIA-uitkering laat zien dat de werkelijkheid op zachtst gezegd toch wat weerbarstiger is.
Het is dan ook gespeelde paniek. De werkelijke reden om niet meer met ZZP’ers te willen werken, concludeer ik, is een andere. Een daarvan is de verborgen (financiële) agenda. Het werken met één pas geeft namelijk de beveiliger meer vrijheid. De beveiliger kan gemakkelijker switchen van werkgever/opdrachtgever. En juist dat is van invloed op de uurprijs.
Door nu beveiligers in loondienst te nemen, bereik je het tegengestelde. Het bedrijf dat voorheen inhuurde, betaalt voor een deel van het aanbod ZZP beveiligers, in loondienstverband een lagere uurprijs. En dat ook nog eens op basis van een nul urencontract. De strijd om de ZZP’er is inmiddels op een punt van ‘dictatuur’ en volledige vernietiging van de vrije markt. Er zijn voorbeelden van grote partijen die ook nu pas willen samenwerken met andere inhuurpartijen, als ze middels een loonstrook aantonen niet met ZZP’ers te werken.
Ik ben, zoals gezegd, vanaf 2017 actief met mijn eenmanszaak. Met deze eenmanszaak ben ik actief onder verschillende standaard bedrijfscodes (SBI-codes) zoals de Kamer van Koophandel die hanteert. Een daarvan is de SBI-code: 8010 – Particuliere beveiliging Vanaf 2022 heb ik me steeds meer gespecialiseerd in beveiliging. Ervaring opgedaan in de verschillende werkgebieden binnen beveiliging. Dit varieert van festivals tot gebiedsgerichte aanpak en van winkelbeveiliging tot AZC’s en Penitentiaire Inrichtingen. Van Sinterklaas (en zwarte Piet) intochten tot HKH Maxima ontvangst.
Veel bijzondere en unieke ervaringen waarbij altijd het ‘mensenwerk’ voorop staat. Dit kon ik zeker in deze korte tijd alleen maar doen omdat ik ZZP’er ben. Daardoor kon ik mijn netwerk opbouwen en mijn eigen keuzes maken op verschillende terreinen van de beveiliging. Het hoofdinkomen haal ik echter uit de beveiliging. Ook persoonlijk word ik geraakt omdat verschillende beveiligingsbedrijven hebben aangegeven te stoppen met inhuur van ZZP’ers. En moet je dan je soevereiniteit van het individu, vrijheid en verantwoordelijkheid inleveren.
Waar flexibel werken jarenlang de toekomst zou zijn. Inmiddels is het omgeslagen en zijn ZZP’ers de zondebokken van de arbeidsmarkt.
Want ook dit kabinet blinkt voorlopig vooral uit in het inleveren van de eigen partij kernwaarden. Waarden, waarop ze zijn gekozen, worden opgerekt en de oude (VVD) politiek blijft via de aan de overheid gelieerde instanties uitvoeren wat hun partijgenoten in het verleden hebben voorbereid om ons onze vrijheid te ontnemen.
Als ze geen ’belasting’ zijn, zijn ze ’zielig’ en moeten ze worden beschermd. Nu heb ik geleerd om voor mezelf op te komen. Zie het ook nu als mijn missie om op te komen voor de vele goede en welwillende ZZP’ers. ZZP’ers die net als ik niet in loondienst kunnen en willen werken maar vanuit hun eigen eenmanszaak.
Natuurlijk, tientallen jaren terug wilden bedrijven van hun personeel af. Om te voorkomen dat er een transitievergoeding betaald moest worden, is het interessant om mensen via een ZZP constructie af te laten vloeien.
Kregen ze ‘gegarandeerd’ werk van de werkgever. De bedrijfsbus en gereedschap via een financiering als opstart voor hun eigen bedrijf. Maar inmiddels zien de werkgevers dat ZZP’ers eisen stellen. Dat ze zich hebben ontwikkeld tot volwaardig ondernemer. En dat is lastig.
De vraag is dan ook gerechtigd of de bedrijven die nu geen ZZP’ers meer willen inhuren niet zelf ‘schijnzelfstandig’ zijn. Of ze zelf de zaakjes wel op orde hebben. Nu hanteer ik de kreet ‘Nooit opgeven, niets doen is geen optie. Enschede/Nederland is het waard!’ Dit geldt ook in deze. Maar dan wat aangepast met; Nederlandse ZZP’ers zijn het waard. Ik weet ook dat verzet nodig is maar je ook vanuit het constructieve moet blijven werken.
Om te bepalen of iemand zelfstandig of schijnzelfstandig is je naar mijn mening net als bij de VAR verklaring de risico’s voor de opdrachtgever moeten wegnemen. Maar tegelijkertijd ook de ‘zelfstandige’ duidelijkheid geven over wat hij wel of niet mag doen en wat deze ondernemer moet afdragen over zijn inkomsten.
Om het overzichtelijk te houden: regels bepalen voor de in Nederland bij de Kamer van Koophandel ingeschreven eenmanszaken. De in Nederland belastingplichtige ondernemer en eenmanszaak.
Als je dan al wilt voorkomen dat iemand wordt uitgebuit, stel je een minimumvergoeding per gewerkt uur. Naast de vraag (in de branche) bepaalt dan de kwaliteit en service die de zelfstandige levert, de zelfstandige zelf de uiteindelijke vergoeding per gewerkt uur.
Zorg daarnaast voor een modelovereenkomst waar (maximaal) 5 punten in worden benoemd. Opgeteld levert dit dan een stoplicht overeenkomst op dat vooraf wordt overlegd met de belastingdienst. Deze beoordeelt de overeenkomst dan binnen 4 weken. Deze punten kunnen zijn:
——————————
In het belang van de ondernemer;
Nooit opgegeven, niets doen is geen optie. Nederland is het waard!
——————————
Erwin Versteeg is zelfstandig ondernemer en sinds maart 2018 voorzitter van ‘Verbindend Enschede’. De columns die hij schrijft, zijn op persoonlijke titel en bedoeld om een discussie op gang te brengen. Onderwerpen in de columns zijn lokaal, landelijke, geopolitiek of maatschappelijk, en daarmee lokaal en/of landelijk mogelijk geen onderdeel van hun (politieke-) verkiezingsprogramma.
.
Hier kan je reageren op onze artikelen en een inhoudelijke bijdrage leveren. Lees ook even onze huisregels.
Om te reageren dien je eerst aan te melden.
Reageer je voor de eerste keer? Registreer je dan hier.
