Hoogleraar psychopathologie Susan Bögels ziet hoe steeds meer mensen zich focussen op individueel succes, en dat vindt ze zorgelijk. “Hoe meer we gefocust zijn op succes, hoe ongelukkiger we eigenlijk worden.”
Door: Floris de Vries
Het zou blijken uit onderzoek en de oorzaak zijn van stoornissen, narcisme, depressie en vergelijkbare ellende. Ik heb grote twijfels bij deze analyse, die de vinger wijst op het nastreven van succes.
In Nederland mag je juist niet uitsteken boven het maaiveld. Op school wordt de leerling met hoge cijfers eerder gepest. In het bedrijfsleven is een streber heel bedreigend, want het kan ertoe leiden dat de rest ook harder moet werken. En in het volwassen leven verdient het gezin waar papa bij McDonalds werkt amper meer dan een bijstandsgezin. Prestatie wordt dus zeker niet beloond.
Werkdruk geeft natuurlijk veel problemen. Maar dat is voor veel mensen een kwestie van overleven geworden, niet van pronken met succes. Natuurlijk zijn er ook mensen die teveel tijd in carrière stoppen en hun gezinsleven verwaarlozen maar die zitten vaak veel hoger in de boom en vormen niet de meerderheid.
In de zorg moeten mensen keihard werken, omdat boven hun een waterhoofd aan management zit met spreadsheets. Allemaal dankzij de staat. Er zijn ook capaciteitsproblemen omdat een steeds kleinere groep mensen het werk moet doen voor een steeds grotere groep. En dat geeft enorme stress. Wederom gaat het niet om een succescultuur, maar om niet ontslagen worden omdat het systeem aan alle kanten piept en kraakt.
Het genoemde narcisme uit zich vooral op sociale media en in een totaal afwenden van eigen verantwoordelijkheid. Tegelijkertijd met het van kinds af aan inwrijven dat iedereen speciaal en fantastisch is. Het loskoppelen van prestatie en beloning heeft het narcisme nog erger gemaakt, niet minder. Narcisten leunen altijd op andere mensen die zij leeg kunnen zuigen, ze presteren zelf helemaal niet zo veel. Hoge posities hebben ze vooral te danken aan goed liggen bij de juiste mensen en vlot praten, wat ze goed kunnen, maar niet aan het toevoegen van waarde.
Wat is het alternatief voor het belonen van prestatie? Een lethargische maatschappij met grijze muizen waar niemand meer zijn best doet en werkelijk iedereen depressief is? Omdat je er eigenlijk niet meer toe doet als individu? En niemand nog een partner vindt, want tsja, wie vindt een underachiever aantrekkelijk? Dan sterft de mens uit.
Mijn vrees is dat inzichten zoals deze leiden tot nog meer collectivisme, waarin het individu er niet meer toe doet, prestatie wordt gezien als een zonde indien te hoog en hard werken niet meer wordt beloond of zelfs afgestraft als zijnde narcistisch, als iemand zomaar beter wil zijn dan de ander. Dat is juist nu al te veel de maatschappij, want verstikkend collectivisme is al heel sterk aanwezig. Overigens leidt collectivisme (denk bijvoorbeeld aan communisme) ook tot een heel nare wereld met veel armoede en honger Het betekent ook nog een paradijs voor echte narcisten want die kunnen nog meer parasiteren.
Men hoeft niet een ziekelijke prestatiedrang te hebben om de beste te zijn maar het wel als plicht naar zichzelf zien om gewoon het beste uit zichzelf halen. Dat is ook heel wat anders dan winnen en in wezen een individuele maatstaf en niet een collectivistische. Het is zeker ook niet narcistisch om aan jezelf te willen werken en je grote talent te vinden en in te zetten. Dat is juist verlicht. “Follow your bliss“.
De reden dat zoveel mensen zwaar gestrest zijn is niet kapitalisme, maar het juk van een obese overheid. We betalen ons blauw aan belastingen, overheidsbemoeienis die alles duurder, bewerkelijker en moeilijker maakt en monetaire inflatie waardoor we tot ons 70e moeten doorwerken en onze kinderen zowat tot hun 40e bij papa en mama thuis moeten blijven wonen met alle spanningen van dien. Bedrijven lijden onder de bemoei- en graaizucht van de staat en de rekening wordt neergelegd bij de burger, die nog harder moet werken. Dat is een steeds kleinere groep zwoegende mensen die de lasten moet opvangen van een steeds grotere groep mensen die vooral ontvangend is (en ook ongelukkig door hun nutteloosheid).
Nogal wiedes dat dit psychische klachten teweeg brengt.
—————————————-
Hier kan je reageren op onze artikelen en een inhoudelijke bijdrage leveren. Lees ook even onze huisregels.
Om te reageren dien je eerst aan te melden.
Reageer je voor de eerste keer? Registreer je dan hier.
