Er bestaat een spanningsveld tussen oprechte intellectuele gedrevenheid en de oppervlakkige sociale dynamieken die diepgang vaak ontmoedigen of veroordelen. In een gesprek hierover attendeerde Joris Bouwmeester mij op het volgende citaat, van de filosoof Arthur Schopenhauer:
“Het is niet alleen dat de gewone man maar weinig te zeggen heeft, maar dat wat hij aan intellect bezit, aanwendt om te verbergen en te verdraaien; het is de noodzaak van dit verbergen dat hem zo’n armzalig karakter geeft. Hierdoor is het beetje wat hij laat zien, niet eens dat beetje wat hij heeft, maar een masker en een vermomming.”
Schopenhauer zegt met zoveel woorden dat de mensen niet alleen dom zijn; ook gebruiken ze het kleine beetje intelligentie dat ze hebben om een suggestie te wekken dat ze slimmer zijn, dan ze feitelijk zijn.
As jij dus een verlangen hebt om complexe onderwerpen te bestuderen en te bespreken, hoe oprecht dit verlangen ook is, zal het door anderen dikwijls alleen worden opgevat als het statement: “ik ben slim” of “ik ben hoogopgeleid” – de oprechte fascinatie wordt dus begrepen als een statement over de eigen plek binnen de sociale hiërarchie.
Voor vrouwen geldt dit in veel gevallen nog sterker, omdat ze er dikwijls op gericht zijn een partner aan zich te binden, met een hoge positie binnen de sociale hiërarchie. Een sterke, gerespecteerde man verschaft hen namelijk veiligheid, status en bestaanszekerheid. Deze lens waarmee gevoelens worden ervaren en de werkelijkheid wordt waargenomen, leidt tot de bovengenoemde interpretatie.
Dit stemt overeen met het inzicht van Friedrich Nietzsche, dat de brede massa instinctief samenklit en samenspant om de excellente, in het bijzonder getalenteerde individuen te onderdrukken, klein te houden, te demoraliseren en te beschimpen. Waarom is dit? Omdat niet alleen het unieke talent, maar ook de onbevangenheid, de gedrevenheid van het excellente individu – zijn of haar intrinsieke nieuwsgierigheid naar de kosmos – hen confronteert met hun nietigheid en kleingeestigheid.
Is dit eigenlijk ooit te counteren zonder jouw oprechtheid en gedrevenheid op te geven? Het is hooguit te overstijgen door een betere sociale kring om je heen te kiezen; door jouw aandacht niet te verdoen aan mensen die jou slechts naar beneden trekken. Zoals een inspirerende Magic-kaart het zegt: “If it is weak, either kill it or ignore it – anything else honours it.” Mensen zullen je arrogant vinden, maar het zij zo. Dat is altijd een betere positie dan je eigen gedachten niet serieus mogen of kúnnen nemen omdat de massa te bekrompen is.
Al snel ontdek je dat veel mensen niet diezelfde intrinsieke nieuwsgierigheid hebben naar complexe zaken; je komt op “zoals de waard is, vertrouwt hij zijn gasten”. Oftewel, omdat ze hun intelligentie zelf als een sociaal onderscheidingskenmerk zouden willen gebruiken, nemen ze aan dat jij jouw intelligentie óók op die manier gebruikt. Terwijl jij waarschijnlijk juist minder met status en erkenning bezig bent: jouw eigen gedachten bieden immers al veel diepgang en vervulling.
Het is ook iets dat ik in Avondland en Identiteit reeds constateerde, namelijk dat de meeste mensen niet bereid zijn om hun eigen gedachten serieus te beschouwen, als iets dat van blijvende toegevoegde waarde zou kunnen zijn.
Het is bijna alsof ze door God worden benaderd, en dat God hen een uniek visioen presenteert. En dat ze deze unieke inzichten dan uit bescheidenheid afslaan, vanuit de gedachte “dit kan toch niet waar zijn, dat God mij, onbelangrijk als ik ben, zo’n unieke kennis zou aanbieden”.
Vanuit deze vergelijking met de goddelijke kennis, komen we alsnog uit op de sociale hiërarchie, en daarmee samenhangend het respect voor geld. Immers, als ze zo mentaal zijn vervormd door het masker dat ze voorwenden, zijn ze niet meer in staat om een gedachte op waarheid te herkennen. Niet bij zichzelf en evenmin bij een ander. Dus – hoe kan de massa dan ooit tot waarheid worden verheven?
Dit laatste kan dus uitsluitend vanuit een positie van macht en hiërarchie. Een autocraat, een Romulus of een Caesar moet een maatschappelijke structuur bouwen, waarin die waarheid onontwijkbaar wordt. Binnen de huidige politieke orde is waarheid niet tot nauwelijks te vinden. Een journalist beschreef onlangs hoe hij gesprekken voerde met politici van streng christelijke partijen afkomstig uit diverse landen in Europa. Géén van hen kwam verder dan typische politieke oneliners. Toen hij doorvroeg, bleek er geen diepere inhoud achter te zitten.
Afsluitend komen we op de verhouding tussen macht en waarheid. Helaas bevinden we ons in een economisch stelsel waarbij geld oneindig kan worden geschapen, oneindig wordt bijgedrukt. De heersende hiërarchie is dus gebaseerd op hoe dit geld wordt rondgepompt: hierdoor is het zo dat de mensen die zich laten verleiden door het geld, die omkoopbaar zijn, het beste bij de bestaande hiërarchie passen van dit fiatgeld. De mensen die integer zijn, intrinsiek gedreven, trouw aan hun eigen gedachten – die dus niet tot nauwelijks omkoopbaar zijn – deze mensen staan laag op de maatschappelijke ladder, omdat ze voor de heersende fiat printers onbruikbaar zijn.
Korter samengevat: onder een systeem van oneindige geldcreatie staan zij die te integer zijn om om te kopen, zo laag mogelijk op de maatschappelijke hiërarchie in plaats van zo hoog mogelijk.
In een wereld waar oppervlakkigheid en sociale maskers de norm zijn, worden oprechte intellectuelen vaak vervreemd en misbegrepen. Het verlangen naar waarheid en diepgang botst met een cultuur die intelligentie enkel als statussymbool ziet en waar economische belangen de ethische en intellectuele waarden overschaduwen.
Voor wie trouw blijft aan eigen inzichten en niet buigt voor de druk van de massa, rest slechts één pad: het cultiveren van een omgeving waarin intellect, integriteit en autonomie daadwerkelijk gewaardeerd worden. In een samenleving waarin conformiteit beloond wordt en authentieke nieuwsgierigheid geïsoleerd blijft, is ware intellectuele vrijheid een daad van verzet.
Steun Sid via BackMe: https://sidlukkassen.backme.org/
Volg hem via Telegram: https://t.me/SidLukkassen
Of zijn nieuwsbrief: www.sidlukkassen.com
Hier kan je reageren op onze artikelen en een inhoudelijke bijdrage leveren. Lees ook even onze huisregels.
Om te reageren dien je eerst aan te melden.
Reageer je voor de eerste keer? Registreer je dan hier.
