Dit is een artikel van P. van Lenth
Nou ja, deze voorspelling zou weleens ernaast kunnen zitten, want het is maar de vraag of er dan nog geschiedenis-BOEKEN zijn. Maar dat er een belangrijke omwenteling gaande is, staat voor mij nu wel vast. Het wordt nà deze crisis nooit meer zoals ervòòr.
De globalisering van de afgelopen 100 jaar loopt op zijn einde. Globalisering betekent dat het wereldwijd gaan van alle handel en wandel toeneemt. Die toename is per direct reeds omgeslagen in een afname. Na deze crisis zullen er vast mensen zijn – ook invloedrijke mensen – die zullen pleiten voor het weer laten toenemen – minstens naar het oude niveau – van de wereldwijde handel en wandel, maar er zullen andere – ook invloedrijke – mensen zijn die ertegenin zullen gaan.
Niet dat die mensen àlle wereldwijde handel en wandel zullen willen verbieden. Zij zullen er paal en perk aan willen stellen. Paal en perk. Dan hebben we het over de herintroductie van grenzen; landsgrenzen, maar ook grenzen aan wat zoal wereldwijd mag. Dan hebben we het ook over het paal en perk stellen aan liberalisme.
De Vrije Markt zal verder gereguleerd worden tot een ‘vrije markt’ bij naam, maar niet langer bij principe of (politieke of filosofische) ideologie. Al die grenzen zullen pas weer geslecht worden wanneer de tijd is aangebroken dat we nieuwe, zich razendsnel verspreidende, iedereen bedreigende en levensgevaarlijke virussen te snel af zullen zijn, dus nog voordat ze veel slachtoffers hebben kunnen maken.
Let wel, deze afname van de wereldwijde handel en wandel betekent niet dat we stoppen met alle wereldwijde handel. Wat we zullen zien, is dat die handel strenger zal worden gecontroleerd en ook minder zal worden.
Wat we ook zullen gaan zien is dat het internationale toerisme sterk zal afnemen. Het zal niet nul worden, maar er zal bij landsgrenzen strenger worden gecontroleerd, wat velen zal ontmoedigen. Beide effecten betekenen dat vliegmaatschappijen hun gloriejaren wat omvang betreft reeds achter de rug hebben en zullen gaan interen.
Zij zullen overleven, maar het zal gaan om veel kleinere maatschappijen, of om veel minder maatschappijen. Producten zullen in veel mindere mate uit verre exotische oorden worden ingevlogen of naar verre oorden worden uitgevlogen; de lokale economie wordt dus belangrijker en de export minder omvangrijk.
Dat het coronavirus losbarstte in het jaar 2020 en niet in bijvoorbeeld 2000, was nog een geluk bij een ongeluk. De omwenteling zou tot voor kort mogelijk geen kans hebben gemaakt, omdat het pas sinds zeer recent mogelijk is dat mensen massaal thuis werken. Afgezien van beroepen die perse aan een specifieke plaats gebonden zijn, geldt voor ontzettend veel mensen dat zij tot hun eigen verrassing prima in staat bleken om veel van het werk vanuit huis voort te zetten.
Alle managers die tot nu toe nog ervan uitgingen dat je als manager toch maar het beste je ondergeschikten op kantoor kan hebben, zodat je ze goed in de gaten kan houden, met als smoes dat het voor al het overleg zo bij elkaar op het kantoor toch het beste is, worden nu gedwongen tot breken met die ‘visie’. En zij zien tot hun schrik dat al hun medewerkers verdomd goed inspelen op thuiswerken.
En vooral, de video-conference programma’s blijken echt volwassen te zijn geworden. Wie zijn aandelen de afgelopen dagen heeft gedumpt, kan wellicht nu snel aandelen van zulke leveranciers kopen, al is het gelukkig niet zo dat er één of twee aanbieders de wereldmarkt kunnen gaan veroveren. Elk bedrijf kan nu al kiezen uit een veelheid aan aanbieders en zal in de toekomst ook rustig kunnen switchen naar nieuwe, nog betere aanbieders. Video-conferencing zal ertoe leiden dat ook zakenlieden nog maar amper noodzaak zullen voelen om vanmorgen in het vliegtuig naar New York te stappen om vanavond weer terug te vliegen.
Dat is misschien jammer voor de vliegmaatschappijen, maar natuurlijk wel veel beter voor de wereld, en dan heb ik het niet alleen over het beheersbaar houden van virussen, maar ook – of vooral – over het positieve effect op het milieu en klimaat.
Momenteel gaat nog elk nieuwsbericht over het coronavirus, maar over een tijdje komen er vele pleidooien – van columnisten, wetenschappers en politici – waarin wordt gesteld dat de crisismaatregelen zo’n frappant positief effect hadden op de kwaliteit van het milieu en dat we die effecten vanaf nu moeten gaan consolideren of zelfs versterken.
De beurskoersen van traditionele bedrijven zijn momenteel ingestort, maar daarmee is natuurlijk een enorme hoeveelheid geld in kas geraakt en beleggers zullen dat geld toch weer willen omzetten in aandelen. De beurs zal dùs weer opkrabbelen. Ja, er zullen bepaalde bedrijven een flinke veer gaan laten – zoals vliegmaatschappijen – maar er zullen andere zijn die gaan profiteren.
Sommige daarvan zijn anno 2020 nog niet eens opgericht of worden dat in de loop van dit jaar. Het komt goed. Of eigenlijk, het wordt allemaal beter.
Een laatste woord: Dit is een crisis die wereldwijd wordt gevoeld en die ons juist daardoor samenbindt. We zien ook in religieus geleide landen dat hun religieuze leiders tòch luisteren naar de adviezen van wetenschappers, in plaats van de neus te steken in hun heilige boeken.
Het zou weleens het begin kunnen inluiden van het einde van de strijd tussen religieuzen en seculieren. De goden hebben de ellende niet kunnen voorkomen en daarmee is een slag toegebracht aan alle gelovigen die menen dat hun god almachtig is.
Hooguit zijn er nog de gelovigen die zeggen dat hun god deze ellende juist heeft willen toebrengen, als straf of als sturing van de mensheid naar een betere wereld. Hoe het ook zij, er wordt vanaf nu beter geluisterd naar de wetenschappelijk geschoolden en dat is hoopgevend.
Met dank aan het coronavirus, mondiaal gaan we heel veel omwentelen!
P. van Lenth
Hier kan je reageren op onze artikelen en een inhoudelijke bijdrage leveren. Lees ook even onze huisregels.
Om te reageren dien je eerst aan te melden.
Reageer je voor de eerste keer? Registreer je dan hier.